Hububat Ekim ve Bakım Bilgileri
Aşağıda özet olarak sunulan hububat ekim bilgileri TİGEM’in kuru şartlarındaki uygulamalarına göre verilmiştir. Üreticilerimizin, bu bilgiler ışığında kendi bölge ve tarla şartlarını dikkate almaları önerilmektedir:
- Nadas tavında ve erken yapılmalıdır.
- İlk sürüm, ilkbaharda pullukla 18-20 cm derinlikte yapılmalıdır.
- Nadasta, 80-100 mm’lik suyu biriktirmek için toprak yüzeyi genel olarak iri zerreli ufallanmış ekmek görünümde olmalıdır.
- İkileme, ilk sürümden 4-6 hafta sonra kazayağı+tırmık kombinasyonu ile 8-10 cm derinlikten yapılmalıdır.
- Tarla otlandığı veya fazla yağış aldığında 7-8 cm. derinlikten üçleme yapılmalıdır.
- Çıkışı zorlaştıran kaymak tabakasını önlemek için toprak yüzeyi kül- ufak olacak şekilde işlenmemelidir.
- Orta Anadolu ve benzer bölgelerdeki uygun ekim zamanı, ekim ayıdır.
- Sahil bölgelerinde uygun ekim zamanı, 15 Kasım – 15 Aralık tarihleri arasıdır.
- Ekimde, bir metre karede, toprak üstünde 500 bitkinin çıkışı sağlanacak şekilde tohumluk kullanılmalıdır.(Arpada 450 bitki çıkışı yeterlidir.)
- Çimlenme gücü %85-90 arası, çeşit safiyeti %97 olan normal irilikteki 1000 danesi en az 36 gram olan normal kardeşlenen sertifikalı tohumluktan, dekara 20-22 kg tohum ekilmesi tavsiye edilir.
- Sahil bölgelerinde ve çok kardeşlenen çeşitlerde dekara ekilen tohum miktarı; bitkinin külleme, pas ve septoriaya yakalanmaması için tavsiye edilenden % 10-15 daha az olmalıdır.
- Geç kalan ekimlerde tohum tavsiye edilenden %10 daha fazla atılmalıdır.
- Toprak hazırlığı kötü olan tarlaların ekimlerinde tohum miktarı, tarlanın durumuna göre artırılmalıdır.
- Su kesmesi ve kök çürüklüğüne karşı, su biriken tarlaların suyu tahliye edilmeli veya karık usulü sırta ekim yapılmalıdır.
- Verimi artırmak için, kuru alanlarda nadas, sahil bölgeleri ve sulu alanlarda ise münavebeli üretim yapılmalıdır.
- Tohumlar, ekimden önce %2-3 oranında nemlendirilerek zabrusa karşı ilaçlanmalı ve aynı gün ekilmelidir.
- Ekilen tohumun üzerine 5-6 cm toprak gelecek şekilde ekim derinliği ayarlanmalıdır.
- Tohumun üstündeki 5-6 cm’lik toprak, kuru ve alatav durumlarında mümkünse sıkıştırılmalıdır.
- Gübre, toprak analiz sonuçlarına göre verilmelidir.
- Fosforlu gübrenin tamamı ekimde, mümkünse tohumla temas etmeyecek şekilde verilmelidir.
- Kuru ziraat şartlarında, tavsiye edilen azotlu gübrenin üçte biri ekimle, üçte ikisi de kardeşlenme döneminde verilmelidir.
- Suluda ve sahil bölgelerinde azotlu gübrenin üçte biri ekimle, üçte biri kardeşlenme başlangıcında, üçte biri de kardeşlenme sonunda verilmelidir.
- Üst gübre olarak %33’lük amonyum nitrat veya %21’lik amonyum sülfat gübreleri önerilmektedir.
- Tahlil yaptırılmadığında, topraklarda mevcut fosfor ve azotun (ortalama değerlerde olması durumunda) kuru bölgeler için; dekara 7-8 kg saf fosfor, 8-9 kg civarında saf azot, sulu şartlarda ve sahil bölgelerinde ise; dekara 8-9 kg saf fosfor, 16-17 kg saf azot önerilmektedir. Arpa da saf azot ve fosfor buğdaya göre birer kilo daha az uygulanmalıdır.
- Bir metre karede; 1 adet sarı ot, 2 adet gökbaş, 3 adet hardal ve diğer yabancı otlardan 10 adet varsa, mutlaka yabancı ot mücadelesi yapılmalıdır.
- Yabancı otların 2-6 yapraklı rozet dönemi ideal mücadele zamanıdır.
- Sulphenyl ürea grubu ilaçlarla minimum +5 derece sıcaklıkta ilaçlanmaya başlanabilir. Diğer grup ilaçlarla ise minimum +8 derece ile maksimum +25 derece sıcaklık aralıklarında ilaçlama yapılır.
- Bir metrekarede 3-4 adetten fazla zabrus larvası veya 15 adetten daha fazla yenik bitki varsa satıh mücadelesi yapılmalıdır.
- Bir metrekarede 8-10 adet süne nimfi varsa ilaçlama yapılır. İdeal ilaçlama zamanı, nimflerin ikinci dönem sonudur.
- Sulama yapılacaksa, ideal sulama zamanı; ekim öncesi ile sapa kalkma ve süt olum dönemleridir. (Arpada fazla su yatmaya sebep olabilir.)
- Danedeki nem %12-13’ler seviyesine düştüğünde hasat başlatılmalıdır.
- Hasattaki %1-2’lik kayıplar normaldir. Bu düzeydeki kayıp, bir karış karede 5-6 adet dane demektir.
- Kırık dane oranı %1’i geçmemelidir.
- Mahsül, en fazla %12-13 rutubetle ve 20 derecenin altındaki sıcaklıklarda uzun süreli saklanabilir.
